MUHTARLIK SEÇİMLERİNE DAİR YSK’nın BAZI İLKE KARARLARI
YÜKSEK SEÇİM KURULU
İLKE KARARLARI
Yüksek seçim kurulunun değişik taihlerde “muhtar ve ihtiyar heyeti seçimleri” konusuna ilişkin vermiş olduğu kararlar aşağıda sıralanmıştır.
Muhtarın Seçilme Yeterliğini Sonradan Kaybetmesi
2008/177: Muhtar olduğu sırada mahkum olan kişinin muhtarlıktan çıkarılması görevi idare kurulunundur.
Muhtarın Seçilme Yeterliğini Sonradan Kaybetmesi
2008/176: Seçim işlemlerinin kesinleşmesinden ve seçimlerden sonra, seçilme yeterliğini ortadan kaldıran bir cezaya mahkûmiyet halinde, karar vermeye yetkili merci seçim kurulları değil, idare kurullarıdır.
Köy Muhtarı Seçilebilme Yaşı
2007/837: Seçimin yapıldığı tarihte 25 yaşını doldurmayan kişinin muhtar seçilme yeterliği bulunmamaktadır. Tam kanunsuzluk hali oluştuğundan, tutanağın iptali gerekir. Ancak, bu kişi hakkında düzenlenen tutanağın itiraz edilmeksizin kesinleşmesi nedeniyle, muhtarlık tutanağının bu kişiden sonra en çok oy alan adaya verilmesine de olanak yoktur. Bu durumda, boşalan muhtarlık seçiminin 2972 sayılı Kanunun 33. maddesinin ikinci fıkrası gereğince haziranayının ilk pazar günü yapılması gerekir.
Muhtarlık Bölgesi Askı Listesine İtiraz
2007/771: Muhtarlık bölgesi askı listesine yapılan itirazlar, kurul başkanınca kesin olarak karara bağlanır, bu kararlara itiraz mümkün değildir.
Köy Muhtarlık ve İhtiyar Meclisi Üyeliği Ara Seçimi
2007/305: 1930’lu yıllarda oluşturulduğu bildirilen, ancak yerleşik bir yer veya mevkilerinin olmadığı, belirli veya sabit bir yerde köy gibi sınırları mera, yaylak, kışlak, baltalık gibi orta malları, köy tanımına müsait bir statülerinin bulunmadığı, sadece muhtarlık mühürlerinin olduğu bildirilen göçebe köylerde önceki yıllarda muhtarlık ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimleri de yapılmış olduğundan, bu yerlerden herhangi birinde boşalma olduğu takdirde muhtarlık ve ihtiyar meclisi üyeliği ara seçimlerinin yapılması gerekir.
Muhtarın Seçilmeden Önceki Mahkumiyeti
2007/306: Muhtarlık seçiminin yapıldığı tarih itibariyle seçilmeye engel kesinleşmiş mahkûmiyeti bulunan köy muhtarının tutanağının iptali ve boşalan muhtarlık seçimlerinin 2972 sayılı Kanunun 33. maddesi uyarınca haziran ayının ilk pazar günü yapılması gerekir.
Okur Yazar Olma Koşulu
2006/267: Muhtar seçilecek kişinin okur yazar olması şarttır. Aksi sabit olmadıkça resmî belge niteliğinde olan Eğitim Başarı Belgesi’ne (diplomaya) itibar edilmesi gerekir. Söz konusu belge yetkili merciler tarafından iptal edilmedikçe ilgililerin okuma yazma bildikleri varsayılmalıdır.
Geçersiz Oy Pusulaları
2006/231: Muhtar ve ihtiyar meclisi üyelerinin isimleri aynı oy pusulasına yazılamaz; böyle oy pusulaları geçersiz sayılır.
İhtiyar Meclisi Üyeliği Seçimlerinin Yenilenmesi Koşulu
2006/229: İhtiyar meclisi asıl üye sayısı yarıya inmeden yapılan ihtiyar meclisi üyeliği seçimi hükümsüz olduğundan, tutanakların iptali gerekir.
Muhtarın Görevden Çıkartılması Kararının İptali
2006/204: Muhtarın görevden çıkartılmasına ilişkin ilçe idare kurulu kararının il idare kurulu tarafından iptali karşısında muhtarlığın boşalmadığı anlaşıldığından, yapılması kararlaştırılıp ilan edilen muhtarlık seçiminin iptali ile seçimin yapılmayacağı hususunun mahallinde ilanı gerekir.
İhtiyar Meclisi Asıl Üye Sayısının Yarıya İnmesi
2005/238: Görevden alınan köy muhtarının bu işleme karşı idari yargıda yürütmeyi durdurma istemiyle dava açması karşısında, açıklanan yeni muhtarlık seçimlerinin iptali ile yargılama sonucunun beklenmesi gerekir. İhtiyar meclisi asıl üyesi olan dört kişi görevden alınmıştır. Bunların yerine dört yedek üyenin görevlendirilmesi sonucu asıl üye sayısı dört olmaktadır. Sözü edilen köyün 2972 sayılı Kanunun 30. maddesine göre dört olan meclis asıl üye sayısı 33. maddede belirtilen şekilde yarıya, yani ikiye inmediğinden yeni seçim yapılması koşulları oluşmamıştır.
Muhtarlığın Boşalması, İhtiyar Heyeti veya Meclisi Üye Sayısının Yarıya Düşmesi, Muhtarlık ve Heyet Seçimlerinin Birlikte Yapılması
2005/232:2972 sayılı Kanunun 33. maddesine göre, ihtiyar meclisi veya ihtiyar heyeti üye sayısının yedeklerinin de getirilmesinden sonra yarısına düşmesi halinde, bu yerde ihtiyar heyeti üyelerinin tamamı için seçim yapılması gerekmektedir.2972 sayılı Kanunun 33. maddesinin son fıkrasına göre ise, ihtiyar meclisi veya heyeti üyeliği seçimlerinin yapılması gerektiği hallerde muhtarlığın da boşalması durumunda, haziran ayı beklenmeksizin her iki seçimin beraber yapılması gerekir.
Okur Yazar Olma Şartı
2005/205: Muhtar seçilebilmek için okur yazar olmak şarttır. Okur yazar olmadığı sınav komisyonu tarafından belirlenen muhtarın tutanağının iptali ile yerine seçim yapılması gerekir.
Mahkûmiyet Seçilme Engeli Oluşturur
2005/188: Seçimden önceki mahkumiyeti nedeniyle seçilme yeterliğini kaybetmiş bulunan köy muhtarının tutanağının iptali ile yerine seçim yapılması gerekir.
Seçmen Kütüğünde Yolsuzluk İddiası
2005/23: Sandık seçmen listelerine yapılan itirazlar kesin olarak karara bağlanır. Seçmen kütüklerinde yolsuzluk iddiaları nedeniyle sonradan yapılan soruşturma ve kovuşturmalar seçimin iptalini gerektirmez.
Seçmen Kütüğünde Yapılan Usulsüzlük
2004/1806: Sandık seçmen listelerinin güncelleştirilmesi ile ilgili tüm şikâyet ve itirazları incelemek, kesin olarak karara bağlamak ilçe seçim kurulu başkanına verilmiş bir görev olduğundan, Yüksek Seçim Kurulunca bu konuda bir karar verilmesi mümkün değildir.
İhtiyar Meclisi Üyesinin 442/33 Uyarınca Görevden Alınması, Görevden Alınan İhtiyar Meclisi Üyesi, Köy Kanununun 33. Maddesi Gereği Görevden Çıkarılma
2004/1644: Olay, Köy Kanununun 33. maddesi uyarınca görevden alınan köy ihtiyar meclisi üyeliğine ilişkin olup, konunun 442 sayılı Köy Kanununun 41. maddesi ve 2972 sayılı Kanunun 31. maddesinin 3. fıkrası kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu maddeye göre aynı göreve seçilemeyecek kimseler ya 442 sayılı Köy Kanununun 41. maddesi uyarınca görevden uzaklaştırılmış ya da 4541 sayılı Kanunun 18. maddesi gereğince sıfatları kaldırılmış olmalıdır. Oysa, Mustafa ÖZMEN 442 sayılı Köy Kanunun 33. maddesinin (e) fıkrasının (8) bendine göre köye ait taahhüt işleri nedeniyle ihtiyar heyeti üyeliğinden çıkarılmıştır. Çıkarma kararında başka bir neden mevcut değildir. O halde adı geçenin seçilmesine engel bir hali bulunmadığından tutanağın iptaline yer olmadığına karar vermek gerekir.
Köy Muhtarının İlçe İdare Kurulunca Görevden Alınması, İlçe İdare Kurulunca Görevden Alınan Muhtar Tekrar Seçilemez
2004/1579: İlçe İdare Kurulunca görevden alınan muhtarın tekrar aynı göreve seçilmesine ilişkin olarak süresinden sonra yapılmış bir itirazın Yüksek Seçim Kurulunca incelenmesi mümkündür. Aksi yönde verilmiş olan seçim kurulu kararlarının kaldırılarak, bu konumda olan muhtarın tutanağının iptali ile seçimin yenilenmesi gerekir.
Muhtar Oy Pusulasına Evet Mührü Basılması
2004/1567:Yüksek Seçim Kurulunun 138 sayılı Genelgesinin 50. maddesinde ve Yüksek Seçim Kurulunun 2004/304 sayılı kararında geçerli sayılmayacak oy pusulaları sayılmış ve muhtar oy pusulalarına evet mührü basılmış olduğundan oyların geçerli olacağı kabul edildiğinden, bu doğrultuda karar verilmesi gerekir.
Dolayı Tutanak İptali
2004/1476: İhtiyar meclisi üyeliğine seçilen kişinin aynı köyde ikamet etmediğinden, 2972 sayılı Kanunun 31. maddesi uyarınca tam kanunsuzluk nedeniyle mazbatasının iptali gerekir.
Aday Çıkmaması Nedeniyle İhtiyar Meclisinin Seçilememesi
2004/1360: Köy seçiminde ihtiyar meclisi üyelikleri için kimsenin aday olmaması nedeniyle yapılamadığı anlaşılmıştır. Bu durumda mahalli en büyük mülki idare amirliği ile temas kurularak, seçimler sonucu meydana gelecek yönetimin ve seçimin yararları köy halkına duyurularak, bu görevler için gönüllü ve isteklilerin belirlenmesinin uygun olacağı, ilan tarihinden sonra gelen 60’ıncı günü takip eden ilk Pazar günü de ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinin yeniden yapılması gerekir.
Muhtar ve Aza İsimlerinin Aynı Oy Pusulasına Yazılması
2004/1318: Yüksek Seçim Kurulunun 138 sayılı Genelgesinin 50/B-e bendinde “çizgi ile ayrılmış ve aidiyeti belirlenmiş olsa dahi muhtar ve üye isimlerini birlikte ihtiva eden oy pusulalarının geçersiz sayılacağı” belirtildiğinden bu şekildeki oy pusulalarının geçersiz sayılması gerekir.
Eşit Oy Alan Muhtar Adaylarının Çekilmesi
2004/1232: Köyde yapılan muhtarlık seçimlerinde eşit oy alan iki adayın adaylıktan çekildiklerine ilişkin dilekçelerini İlçe Seçim Kurulu Başkanlığına vermiş olmaları ve eşit oy almalarından dolayı kura çekimine de yanaşmadıklarından ve anılan köyde üçüncü bir aday da olmadığından, 2972 sayılı Kanunun 33. maddesi gözetilerek, muhtarlık seçiminin Haziran ayında yeniden yapılması gerekir.
Görevden Uzaklaştırılan Muhtar Hakkında Görüş Bildirilemez
2004/316: 442 sayılı Köy Kanununa göre kaymakamlık kararıyla görevden uzaklaştırılan köy muhtarının görevine döndürülüp döndürülemeyeceği konusu, seçim hukukuyla doğrudan ilgili değildir. Bu konuda ilçe seçim kurulunca görüş bildirilemez.
Güncelleştirmeden Sonra Köye Geri Dönüş Olması
2004/243: 34 kişinin yaşadığı bildirilen köyün seçmen listesinde olmaması ve seçmen listelerinin kesinleşmiş olması nedeniyle, yeniden seçmen yazımı ve buna bağlı olarak muhtarlık seçimi yapılamaz. Söz konusu seçmenler en son yapılan seçimde nerede kayıtlı iseler o yer seçim çevresinde oylarını kullanmaları gerekir.
Muhtarın Seçmen Listesine İtiraz Hakkı Yoktur
2004/141: Sandık başında görevli partili kurul üyeleri rozet, amblem veya partisini belirtir herhangi bir işaret taşıyamayacağına göre, müşahitlerin de bu çeşit işaret taşımaları mümkün değildir. Söz konusu gözlemcilerin sadece hangi siyasi partinin gözlemcisi olduklarını yazılı bir belge ile kanıtlamak zorundadırlar.
Seçmen Listelerine Muhtarın İtiraz Hakkı Yoktur, Muhtarlık Bölgesi Askı Listesine İtirazda Bulunabileceklerdir
2004/121: 298 sayılı Kanunun 122. maddesinde muhtarlık bölgesi askı listelerine siyasi partilerin 112. maddesinde belirtilen ilçe yetkilileri, genel merkez yetkilileri ve kendileri ile ilgili olmak kaydıyla seçmen niteliğini taşıyan vatandaşlar itiraz edebilirler hükmü karşısında, itirazcı muhtarın genel olarak kesin olmayan kararlara karşı itiraz hakkı bulunmakta ise de, 298 sayılı Kanunun 122. maddesinde yazılı kişilerden olmadığından ve bahsedilen listelere bakmak ve kesin olarak karara bağlamak yetkisi ilçe seçim kurulu başkanına ait olduğundan itirazın reddi gerekir.
Okuma Yazma Bilmeyen İhtiyar Meclisi Üyesi
2002/575: Okuma yazma bilmediği ve bu nedenle 2972 sayılı Yasanın 31. maddesinde belirtilen şartlardan birisine sahip olmadığı anlaşılan köy ihtiyar meclisi üyesinin seçildiği tarihte seçilme yeterliliğine sahip olmaması nedeniyle seçim tutanağının iptali gerekir.
Köye Geri Dönüş Yapan Yerleşim Birimi
2002/631: Köye Geri Dönüş Projesi kapsamında köylerine geri dönüşlerine izin verilen seçmenlerin seçmen kütüklerinin güncelleştirilmesi sırasında nerede yazılmışlarsa o yer seçim bölgesinde oy kullanmaları ve milletvekili genel seçiminden sonra şartlar oluştuğu takdirde köydeki yerleşim sonucuna göre seçim yapılması istenirse seçmen yazımı yapılması gerekir.
Seçilme Yeterliliği
2002/511: Okur-yazar olmadığı öğretmenlerden müteşekkül üç kişilik sınav komisyonunca belirlenen muhtarın seçilme yeterliliği olmadığından tutanağının iptali gerekir.
Muhtarlık Seçimlerinde Kesin Olan İl Kararı
2002/63: Köy ve mahalle muhtarlığı seçimlerinde itiraz üzerine verilen il seçim kurulu kararları kesindir. Ancak, seçilenin Türk olmadığına, yaş küçüklüğüne, okur yazarlığa ve seçilme yeterliliğini kaybettiren mahkumiyeti ve benzeri tam kanunsuzluk hallerine ilişkin ihbar, itiraz ve iddialar Yüksek Seçim Kurulunca her zaman incelenebilir.
Köyde İhtiyar Meclisine Aday Çıkmaması
1999/2307: Muhtar seçilen kişinin seçimin yapıldığı tarihte 25 yaşından küçük olması nedeniyle tutanağının iptaline karar verilmelidir. Ayrıca, aynı köy seçiminde ihtiyar meclisi üyelikleri için kimsenin aday olmaması nedeniyle seçim yapılamadığı anlaşılmıştır. Bu durumda mahalli en büyük mülki idare amirliği ile temas kurularak, seçimler sonucu meydana gelecek yönetimin ve seçimin yararları köy halkına duyurularak, bu görevler için gönüllü ve isteklilerin belirlenmesinin uygun olacağına, ilan tarihinden sonra gelen 60’ıncı günü takip eden ilk pazar günü de muhtar ve ihtiyar meclisi üyeliği seçimlerinin birlikte yapılmasına karar verilmelidir.
Görevden Alınan İhtiyar Meclisi Üyesinin Tekrar Seçilmesi
1999/2276: 442 sayılı Köy Kanunu’nun 41. maddesinde görevden uzaklaştırılan köy muhtarının tekrar aynı göreve seçilemeyeceği belirtilmiş, köy ihtiyar meclisi üyeleri kapsam dışı bırakılmıştır. 4541 sayılı Kanunun 18. maddesi ise, mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyelerini aynı kapsamda değerlendirmiştir. Bu durumda, ilçe idare kurulu kararıyla görevden alınan köy ihtiyar meclisi üyesinin daha sonraki seçimlerde tekrar aynı göreve seçilmiş bulunması, seçilmesine engel bir hal oluşturmadığından, itirazın reddine karar verilmelidir.
Muhtarın Resmi Kurumda İşçi Olarak Çalışması
1999/1910: Muhtarlık görevi ile bağdaşmayan şekilde işçi olarak çalışan muhtarın, muhtarlık görevinin idari birimlerce yasal prosedürüne uygun olarak sona erdirilebilmesi mümkündür.
Muhtarlık Seçiminde Siyasi Parti Aday Gösteremez
1999/1395: 2972 sayılı Kanunda köy ve mahalle seçimleri birlikte düzenlendiğinden ve aralarında uygulama yönünden farklılık gözetilmediğinden, mahalle seçimlerine ilişkin itirazlar üzerine il seçim kurullarınca verilen kararlar kesindir. Anılan Yasanın 31. maddesinde köy ve mahalle muhtarlıkları için adaylık usulünün öngörülmediği, bu durumda köy ve mahalle muhtarlığı, köy ihtiyar meclisi, mahalle ihtiyar heyeti seçimlerinde herhangi bir parti olarak seçime katılma durumu söz konusu olamayacağından, köy ve mahalle seçimlerinde herhangi bir parti adayı olarak seçime katılma durumu söz konusu olamaz.
Yeni Kurulan Köyde Seçim Zamanı
2007/3: Yeni kurulan ve kuruluşları kesinleşen köylerde, 2972 sayılı Mahalli İdareler ile Mahalle Muhtarlıkları ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanununun 33 üncü maddesi uyarınca işlem yapılarak keyfiyetin ilanı ve ilanı takip eden 60. günü izleyen ilk Pazar günü seçim yapılması gerekmektedir.
İkamet Koşulu
2007/1: Muhtar seçilebilmek için, seçimden önce 6 aydan beri o köyde oturmak gerekir.
Boşalan Köyün Yeniden Yerleşime Açılması
2006/418: Terör nedeniyle boş bulunan ancak daha sonradan yeniden yerleşime açılan köyün tüzel kişiliğini koruyor olması ve aynı köyde yeterli seçmen bulunması koşuluyla, 2972 sayılı Kanunun 33/3-4. ve 34. maddeleri uygulanmak suretiyle seçim yapılması gerekir.
Köyün Belediye Sınırına Mahalle Olarak Katılması, Yeni Oluşturulan Mahallede Yapılacak Seçimin Zamanı
2006/405: İki köyün belediye sınırlarına aynı adlarla mahalle olarak katılmaları nedeniyle, bu mahallelerdeki seçimlerin ilk mahalli idareler genel seçimi ile birlikte yapılması gerekir.
Mahallelerin Birleştirilerek Yeni Mahalleler Oluşturulması
2006/393: 6 mahallenin birleştirilmesi suretiyle oluşturulan 3 yeni mahallede, ilk mahalli idareler genel seçimler ile birlikte muhtarlık ve ihtiyar heyeti seçimlerinin yapılması gerekir.
Muhtarın İstifası, İstifanın Geri Alınması
2006/392: 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanunu’nun 60. maddesiyle mühürleme ve tasdik işlemlerinin defter üzerinden yapılması zorunluluğu getirilmiştir; bu açık hüküm karşısında defter yerine kullanılmak üzere bilgisayar ortamında tutulan formların tasdiki ile yetinilemez.
Yüz Kızartıcı Suç, Hırsızlık Malını Satın Alma, Seçilme Yeterliği
2006/379: Hırsızlık malını satın alma suçu yüz kızartıcı suçlardan olmadığı için, bu suçtan mahkûmiyet seçilme ehliyetini ortadan kaldırmaz.
Yaş Şartı, Askerlik Yükümlülüğünü Yerine Getirme Şartı, Seçilme Yeterliği
2006/320: Seçimin yapıldığı tarihte 25 yaşını doldurmayan ve yükümlü bulunduğu askerlik hizmetini yerine getirmediği saptanan ihtiyar heyeti üyesinin tutanağının iptali gerekir.
Muhtarın Görevden Alınması Nedeniyle Yeni Seçim Yapılması
2006/154: 442 sayılı Kanunun 41. maddesi gereğince ilçe idare kurulu kararı ile görevinden alınan muhtarın açtığı iptal davasının sonucunun beklenmesi ve muhtarlık seçiminin yapılacağı tarihin buna göre belirlenmesi gerekir.
Kısıtlılar Seçmen Olamaz
2006/133: Kısıtlılar, seçmen olamazlar. Kısıtlı olduğu saptanan kişilerin oy kullandığı seçimler, tam kanunsuzlukla sakatlanmış olur. Muhtarlık seçiminde her iki adayın da eşit oy alması nedeniyle aralarında kura çekilerek seçilen kişi belirlendiğine ve kısıtlı kişinin kullandığı oyun hangi adaya verildiği de saptanamadığına göre, tam kanunsuzluk oluşturan bu durumun seçim sonucunu etkilediği anlaşıldığından, muhtarlık seçiminin iptali ve yenilenmesi gerekir
Seçilme Yeterliğinin Seçimden Önce Kaybedilmesi, Muhtarın İkamet Şartı
2006/13: Muhtar seçildiği köyde seçimden önce en az altı ay süreyle ikamet etmediği saptanan muhtarın tutanağının iptali gerekir.
İhtiyar Meclisi Üyesi Seçilebilme Yaşı, Muhtarın Ölümü Nedeniyle Vekaleten Görevlendirme
2006/8: Seçimin yapıldığı tarihte 25 yaşını doldurmayan ihtiyar meclis üyesinin tutanağının iptali gerekir. Ölen muhtarın yerine ihtiyar meclisi asıl üyelerinden birisini görevlendirme yetkisi 442 sayılı Köy Kanunu hükümlerine göre idari makamlara aittir.
Okur Yazarlığın Tespiti, Seçilme Yeterliği, Tutanak İptalinde Yetki
2005/399: Muhtar seçildiği tarihte okur yazar olmadığı saptanan kişinin tutanağının iptali gerekir. Seçimden önce seçilme yeterliğine sahip olmadığı saptanan kişi hakkındaki tutanağın kesinleşmesinden sonra tutanak iptali yetkisi Yüksek Seçim Kuruluna aittir; bu konuda ilçe seçim kurulu yetkili değildir.
Sarkıntılık Suçu, Yüz Kızartıcı Suç, Seçilme Yeterliği
2005/398: Sarkıntılık suçu yüz kızartıcı suçlardan olmadığı için, bu suçtan dolayı 1 yıldan az hapis veya adli para cezasına mahkumiyetler seçilme yeterliğini ortadan kaldırmaz
Kişinin Aynı Gün Muhtar ve İl Genel Meclisi Üyesi Seçilmesi
2005/355: Köy muhtarlığına seçilen kişi aynı tarihte yapılan seçimde il genel meclisi üyeliğine de seçilmiş ve bu iki görevi bugüne kadar birlikte yürütmüş ise de, 2972 sayılı Kanunun 17. maddesinde tanımlanan tercihini yasada belirli 15 günlük süre geçtikten sonra kullanmış ve muhtarlıktan istifa etmiştir. Bu tercih sonucunda seçim kuruluna düşen görev, idari makamın bildirimi üzerine boşalan muhtarlık seçimini yapmakla sınırlıdır.
İhtiyar Meclisinde Birlikte Bulunamayacak Akrabalar
2005/406: Köy Kanununun 30. maddesine göre, karı, koca, ana, baba, kız, oğul, gelin, güvey ve kardeşlerin ihtiyar meclisinde aza olarak bir arada bulunmaları yasaktır. Ancak bu husus, köy muhtarlığına veya ihtiyar meclisi üyeliğine seçilebilme şartları arasında sayılmadığından, seçim sonucu yakın akrabaların aynı mecliste bulunması ve mazbatası verilenlerin bundan sonraki statülerinin idari makamlarca değerlendirilmesi gerekir.
Tam Kanunsuzluk, Seçilme Yeterliği, Süresinde İtiraz Üzerine Tutanak İptali,Yeni Tutanak Düzenle
2005/331:Tam kanunsuzluk halini içeren konu hakkında yasal süresi içerisinde yetkili ve ilk dereceli seçim kuruluna itirazda bulunulduğu sabit olduğundan, tutanak iptalinden sonra boşalan yerde yeniden muhtarlık seçiminin yapılması gerekmez; sıradaki en çok oy alan aday adına tutanak düzenlenmelidir.
Mahkumiyetin seçilme engeli oluştur. İçin kesinleşmesi gerekir, seçilme yeterliğinin seçimden sonra kaybı ve karar mercii, merci atlanmak suretiyle yapılan itiraz
2005/307: Muhtar seçilen kişinin mahkûmiyet kararının seçimden sonra kesinleşmesi halinde değerlendirme ve gerekli işlemler ilgili idari makamlarca yapılmalıdır. İtirazsız kesinleşen seçmen kütüğüne dayalı olarak seçimin gerçekleştirilmesinden sonra, 298 sayılı Kanunun 128 ve 129. maddelerindeki süreler geçirilmek ve yetkili merci olan ilçe seçim kurulu da atlanmak suretiyle Yüksek Seçim Kuruluna yöneltilen itirazın reddi gerekir.
İhtiyar Meclisine Seçilebilme Yaşı, Seçilme Yeterliği, Tam Kanunsuzluk
2005/267: İhtiyar meclisi üyeliğine seçilebilmek için 25 yaşını bitirmiş olmak gerekir. Seçimin yapıldığı tarihte 25 yaşını bitirmeyen kişinin tutanağı tam kanunsuzluk nedeniyle iptal edilmelidir.
İdari Kararla Mahalleden, Mahalleden Köye Dönüştürülen
2005/251:Kömürcü Mahallesinin belediye sınırları dışına çıkartılarak köy statüsüne dönüşmesi ve bu idari işlemin kesinleşmiş olması nedeniyle, bu yeni yerleşim biriminde 2972 sayılı Kanunun 33. maddesinin 3 ve devamı fıkraları uyarınca ilan tarihinden sonraki 60. günü takip eden ilk Pazar günü mahalle muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçiminin yapılması gerekir.
Muhtarın İl Genel Meclis Üyesi Seçilmesi
2005/249:Köy muhtarının il genel meclisi üyesi seçilmesi ve her iki görevi de 2972 sayılı Kanunun 17. maddesine aykırı olarak birlikte yürütmesi nedeniyle, adı geçenin il genel meclisi üyeliğinin iptali ve üyeliğin sırada kendisinden sonra gelen kişiye verilmesi yolundaki talep ilçe seçim kurulunca karara bağlanmalıdır.
Büyükşehir Belediye Sınırları İçine Alınan Köy
2005/135:Tepeören Köyünün Akfırat Beldesi sınırları içerisine alınarak mahalleye dönüştürülmüş olması nedeniyle, bu köy hükmi şahsiyeti ilk Mahalli İdareler Genel Seçimine kadar devam edeceğinden, anılan yer muhtar ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununun Geçici 2. maddesi gereğince ilk mahalli idareler genel seçimi ile birlikte yapılması gerekir
Muhtarın Görme Yetisinden Yoksun Bulunması, Seçilme Yeterliğini Ortadan Kaldırmayan Haller, Kısıtlılık
2005/110: Görme yetisinden yoksunluk, seçilme yeterliğini ortadan kaldırmaz.
Seçilme Yeterliği, Yüz Kızartıcı Suç
2005/105: Ticarete hile karıştırma ve görevli memura hakaret suçları yüz kızartıcı suçlardan olmadığı için bu suçlardan mahkûmiyet seçilme yeterliğinin kaybına neden olmaz.
Tutanaklarda Maddi Hata, Maddi Hata Süreye Bağlı Olmaksızın Düzeltilebilir
2005/102:Seçimden sonra düzenlenen 48 örnek nolu tutanakta aldığı oy miktarı yazılı olduğu ve en çok oyu aldığı halde diğer tutanaklarda ismine ve oy miktarına yer verilmeyen kişinin ismine bu tutanaklarda yer verilmemesi maddi hata niteliğindedir. Sürelere bakılmaksızın ilçe seçim kurulu tarafından maddi hatanın düzeltilmesi ve sonucun buna göre belirlenmesi mümkündür.
Seçilme Yeterliği, Zamanaşımı Nedeniyle Davanın Düşmesi
2005/80:Hakkındaki davanın zaman aşımı nedeniyle düşürülmesine karar verilen kişinin seçilme yeterliği bulunmaktadır.
İhtiyar Meclisi Yedek Üyesinin Seçilme Yeterliği, Seçilme Yeterliği
2005/75: Seçimden önce kesinleşmiş seçilmeye engel mahkûmiyeti bulunan ihtiyar meclisi yedek üyesinin tutanağının iptali gerekir.
Tam Kanunsuzluk, Köy Muhtarlığı Seçimlerine İtiraz
2005/78: Köy muhtarlığı seçimlerinde ilçe ve il seçim kurullarına itiraz edilebilir; il seçim kurulunca verilecek karar kesindir, bu kararların Yüksek Seçim Kurulunca incelenmeleri olanaksızdır. Ancak, seçimlerin kesinleşmesinden sonra dahi tam kanunsuzluk halinin varlığına dayanan iddialar Yüksek Seçim Kurulunca incelenebilir.
Muhtarın Tekel Müdürlüğünde Çalışması, Muhtarın Kamu Kurumunda Çalışması, İki Görevin Bir Arada Yürütülmesi
2004/2486:Kamu kurumlarında görevli bulunan bir kişinin muhtar seçilmesi durumunda; muhtarlık seçiminde adaylığın öngörülmemiş bulunmasına, adaylık için önceden istifanın gerekmemesine, seçim sonrasında iki görevin birlikte yürütülüp yürütülmeyeceğine karar verme yetkisi il ve ilçe idare kurullarına ait bulunmaktadır.
Tutanağı İptal Edilen Kişinin Tekrar Seçilmesi, Yaş Nedeniyle Tutanağı İptal Edilenin Yeniden Seçilmesi, Seçilme Yeterliliğinin Sonradan Kazanılması
2004/2343: 28.03.2004 günü yapılan seçimlerde 25 yaşından küçük olan adayın seçilmesi nedeniyle seçimin iptali sonucunda 06.06.2004 tarihinde yeniden yapılan seçimde, seçim gününde 25 yaşını dolduran adayın seçime katılmasında ve seçimi kazanması durumunda seçilme niteliğini taşıması nedeniyle kanuna aykırılık bulunmamaktadır.
Tercih Edilmeyen Görev İçin Seçim Yapılmalıdır, Muhtar Seçilenin Aynı Zamanda İl Genel Meclisine Seçilmesi, İki Göreve Birden Seçilme Hali
2004/2190:2972 sayılı Kanunun 17. maddesinde; milletvekilliği, belediye başkanlığı, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeliği ile muhtarlığın bir kişinin sorumluluğunda birleşemeyeceğine, bu görevlerden birisinde bulunanların, diğerine seçilmeleri durumunda seçim sonuçlarının kendilerine tebliğ edildiği tarihten itibaren 15 gün içinde seçtikleri görevi bildirmiş olmaları gerektiğini hüküm altına almıştır. Köy muhtarlığına seçilen kişi aynı zamanda il genel meclisi üyeliğine de seçilmiş ve bu görevi tercih etmişse de, tercihini yasada belirli 15 günlük süre geçtikten sonra kullanmıştır. Yasal süre geçtikten sonra kullanılan tercih sonunda boşalan görev için (muhtarlık) seçimi yapılmalıdır.
Eşit Oy Alan Muhtarlardan Birinin Çekilmesi, Oyları Eşit Olan Muhtar Adaylarından Birinin Çekilmesi
2004/833:Eşit oy alan muhtar adaylarından bir tanesinin, birleştirme tutanağının düzenlenmesinden ve kesinleşmesinden önce çekilme isteminde bulunması durumunda talep kabul edilerek muhtarlığın diğer adaya verilmesi gerekir.
Seçimde İhtiyar Meclisi Üyeliğine Aday Çıkmaması Durumu, Köyde Muhtar Ve İhtiyar Meclisi Üyeliğine Aday Çıkmaması, Muhtar Ve İhtiyar Meclisi Üyeliğine Aday Çıkmaması
2004/849: Yapılan seçimlerde yalnızca muhtar adayına oy verilmesi ve ihtiyar meclisi üyeliklerine hiç oy verilmemesi durumunda, ihtiyar meclisi üyelikleri için yeniden seçim yapılması gerekir.
Sandıkların Çalınması Nedeniyle Muhtarlık Seçiminin İptali, Muhtarlık Seçiminin İptali (Sandıkların Çalınması Durumu), Sandıkların Kaçırılmış Olması Durumunda Seçimin Yenilenmesi
2004/ 848: Sandıkların kaçırılmış ve çalınmış olması durumlarında o yerde seçimlerin yenilenmesi gerekir.
Geçici Köy Korucusunun İki Görevi Birlikte Yürütmesi, Muhtar Seçilen Kişinin Aynı Zamanda Köy Korucusu Olması, Köy Korucusunun Muhtar Seçilmesi
2004/867: Geçici köy koruculuğu görevinin sürdürülmesi, yapılan muhtarlık seçimini etkilemediğinden, muhtar seçilen geçici köy korucularının köy koruculuğu görevine devam edip edemeyeceğinin valilikçe belirlenmesi gerekir.
Mahalle Muhtarlığında İl Kararı Kesindir, İl Kararının Kesinliği, Muhtarlık Seçimlerinde İl Kararının Kesinlik Durumu
2004/1007: Mahalle muhtarının seçimlerden önce hakkında adli makamlarca yapılmakta olan soruşturmalar sonuçlanıncaya kadar Valilik Makamınca görevinden uzaklaştırılması, 2972 sayılı Kanunun 31/3. ve 442 sayılı Kanunun 41. maddeleri kapsamına girmez. Bu durumda adı geçenin seçilme yeterliliğine engel hali olmadığına ilişkin ilçe ve il seçim kurullarının kararlarına karşı yapılan itirazın reddedilmesi gerekir.
Muhtarın Mahkeme Kararı İle Görevine İadesi Mümkün Değildir, Mahkeme Kararı İle Muhtarın Görevine İadesi Mümkün Değildir, Muhtarlığı İade Edilen Kişinin Durumu
2002/969 :442 sayılı Köy Kanununun 33. maddesi gereği, köy muhtarlığına ve ihtiyar meclisi üyeliğine seçildikten sonra; anılan Kanunun ilgili maddesinde belirtilen 8 halden biriyle engeli olanlar muhtarlık görevi yapamazlar ve mahkeme kararı ile de muhtarlık görevinin iadesi mümkün olamaz.
Köy Muhtarının İlçe İdare Kurulunca Görevden Alınması, İlçe İdare Kurulunca Görevden Alınan Muhtar Tekrar Seçilemez, Görevden Alınan Muhtarın Tekrar Seçilmesi
2003/ 191:442 sayılı Köy Kanununun 41. maddesi gereğince görevden alınan muhtar tekrar seçilemez.2972 sayılı Yasanın 31/son maddesi uyarınca, 442 sayılı Köy Kanununun 41. maddesi gereğince görevden uzaklaştırılan köy muhtarları aynı göreve seçilemezler. Bu bakımdan ilçe idare kurulu kararıyla 442 sayılı Yasanın 41. maddesi gereğince görevden uzaklaştırılan muhtar, seçilme yeterliliği bulunmadığı halde seçilmiş olduğundan tutanağının iptali ve köy muhtarlığı boşalmış olmakla köyde yeniden muhtar seçimi yapılması gerekmektedir.
Muhtar Seçiminde Kesin Karar, Muhtarlığa Seçilen Kişinin İsminin Yanlış Yazılması
2002/72: Muhtarlık seçimlerinde ilçe ve il seçim kurullarına itiraz edilebilir, il seçim kurulunca verilen kararlar kesindir. Köy muhtarlığına seçilen kişinin isminin Rahmi yerine Rami olarak yazılmış olması, tam kanunsuzluk hallerinden olmaması nedeniyle Yüksek Seçim Kurulu tarafından incelenemez.
Boşalan Muhtar, İhtiyar Meclisi Ve Heyeti Üyelikleri Seçimi, Muhtarlık Ara Seçimleri, Mahalli İdareler Ara Seçimlerle İlgili Düzenlemeler
2002/149: Boşalan ihtiyar meclisi ve heyeti üyelikleri ile yeni kurulan mahalle veya köy muhtarlık seçimlerinin, ilandan sonraki 60. günü izleyen Pazar günü yapılması gerekir ise de, 1 Nisan tarihinden sonraya rastlayan bu seçimlerin her yıl Haziran ayının ilk Pazar günü yapılan mahalli idareler ara seçimleriyle birlikte yapılması gerekir.
Görevden Alınan Muhtarın Dava Açması, Dava Sonuçlanıncaya Kadar Seçimin Durdurulması, Görevden Alınmaya Dava Açılması Seçimi Durdurur
2002/233: Yeni oluşturulan mahallelere münhasır olmak üzere, ilçe seçim kurulu başkanının uygun göreceği bir tarihte yenide Görevden alınmaya ilişkin idari işlem hakkında idare mahkemesine dava açılmış olması nedeniyle, bu gibi yerlerde yeniden seçim yapılabilmesi için görevden uzaklaştırma kararının kesinleşmesinin beklenilmesi veya yargılama sürecinin uzaması halinde genel seçimlere kadar beklenilmesi gerekir. Seçmen kütüğü yazımı yapılması ve düzenlenecek olan listenin ise Güncelleştirme Genelgesindeki hükümler çerçevesinde güncelleştirilip kullanılması gerekir.
İstifanın Geri Alınmazlığı, İstifa Verilmekle Hüküm İfade Eder, Muhtarın İstifadan Vazgeçmesi
2002/214: Köy muhtarının istifa dilekçesi vermesi ile birlikte hüküm ifade edeceği için istifanın geri alınması nedeniyle görevine iade işlemi hükümsüzdür. İstifanın ve İstifadan vazgeçmenin herhangi bir makam veya merci tarafından kabul edilip edilmemesi söz konusu olamaz.
Mahalle Oluşumu Tamamlanmadan Yapılan Seçim, Kuruluş İşlemi Tamamlanmadan Yapılan Muhtarlık Seçimi, Mahalle Kuruluşunun Tamamlanmamış Olması
2000/198: 1580 sayılı Kanunun 8 inci maddesinde belirtilen usule uyulmadan kurulan mahallede yapılan mahalle muhtarlık seçimi bu yerleşim birimine hukukilik kazandırmaz. Ancak; yapılan seçim sonunda seçilen muhtarın tutanağının iptaline kadar geçen süre için, muhtar olarak kabulü gerekir.
Mahalle Muhtarlığı Seçiminde Kesin Karar, İl Kararı Kesindir (Mahalle), Mahalle Seçimine İlişkin İl Kararı Kesindir
1999/2009:Köy ve mahalle seçimlerinde tam kanunsuzluk hali dışında il seçim kurullarınca verilen kararlar kesindir.
İhtiyar Meclisini Aynı İsimli Kişilerin Kazanması, Aynı İsimli Kişilerin İhtiyar Meclisine Seçilmesi
1999/2088: Her iki muhtar adayına ait oy pusulası dışında münferiden aynı ismi taşıyan şahıs adına oy çıkmadığının tespit edilmiş bulunması karşısında, seçimi kazanan köy muhtarının listesinde yazılı olup, baba adı diğerinden farklı olan kişinin aldığı oylar sonucu, ihtiyar meclisi üyeliğinin kazanılmış olduğuna karar verilmelidir.
İhtiyar Meclisinde Boşalma Olmaz İse Seçim Yapılamaz, Muhtarlığın Boşalmış Olması
1999/2163: 2972 sayılı Yasanın 33’üncü maddesinin 2’nci fıkrasına göre boşalan muhtarlıklar için her yıl Haziran ayının ilk Pazar günü seçim yapılır. Yasanın açık hükmü karşısında ve ihtiyar meclisi üyeliklerinin boşalmamış olması nedeniyle, sadece boşalan muhtarlık için seçim yapılması gerekir.
Organik Akıl Bozukluğu, Fiili Yetersizlik, Kısıtlılık
1999/2165: Muhtarın; organik akıl bozukluğu olduğuna ilişkin kısıtlılık halini belirleyen vasi tayinine dair mahkemece verilmiş ve kesinleşmiş kararla ortaya konmadığı sürece, kişinin seçilmeye engel halinden söz edilmesi mümkün değildir.
Esrar İçmek Ve Satmak Suçu, Adli Sicilden Sabıka Kaydının Silinmesi,Sabıka Kaydının Adli Sicilden Silinmesi
1999/2198: Seçilmeye engel mahkumiyeti bulunan muhtarın tutanağının iptali gerekir. Bu konuda mahkemece Adli Sicilden sabıka kaydının çıkarılmasına karar verildiği bildirilmiş ise de, sabıka kaydının silinmesine karar verilmiş olması, seçilmeye engel yasakları ortadan kaldırmaz. Sabıka kaydının silinmesi kararı memnu hakların iadesi kararı niteliğinde değildir.
Bölücülük Suçundan Fişlenmiş Olması ,EmniyetBirimlerince Fişlenme
1999/2220: Muhtarın bölücülük suçundan emniyet birimlerince fişlenmiş olması, adli sicil kaydının olduğu anlamına gelmez.
Seçimden Sonra Kesinleşen Mahkumiyet, Mahkumiyetin Seçimden Sonra Kesinleşmesi, Mahkumiyet Halinde Görev İdareye Aittir
1999/2251: Seçildiği tarihte kesinleşmiş mahkumiyetibulunmayan muhtarın, seçilmesine engel mahkumiyeti olmadığından, tutanak iptaline ilişkin itiraz görev yönünden reddedilmelidir.
Af İle Ortadan Kalkan Suç , Cebir, Şiddetle Fuhuş Maksadıyla Zorla Götürüp Satmak
1999/2267: Mahkumiyet kararı Af Kanunu ile ortadan kalkmış olduğundan ve hükümlülüğe esas alınan cebir, şiddetle fuhuş maksadıyla zorla götürüp satmak suçu niteliği ve ceza miktarı itibariyle “yüz kızartıcı” olarak değerlendirmeye ve böyle bir değerlendirme ile bent kapsamını genişletmeye imkan bulunmadığından, itirazın reddine karar verilmelidir.
Okur-Yazarlık, Muhtarlık İçin Okur-Yazar Olma Şartı
1999/1633: Okur-yazar olduğu öğretmenlerden oluşturulan üç kişilik komisyonca tespit edilen muhtarın seçilme yeterliliğine sahip olması nedeniyle, hakkında yapılan itirazın reddi gerekir.
Seçilmeye Engel Mahkumiyet, Ceza Cinsi Ve Miktarı , BirYıldan Az Hapis Cezası
1999/1684: 6136 sayılı Kanunun 13/1 ve Türk Ceza Kanununun 59. maddeleri gereğince, verilen 10 ay hapis cezası muhtar seçilmeye engel değildir.
